Revolucionarna studija je nedavno bacila svjetlo na dubok uticaj koji noćne more mogu imati na ljudsko zdravlje, otkrivajući da doživljavanje noćnih mora barem jednom sedmično značajno povećava rizik od prerane smrti i ubrzanog biološkog starenja.
Ovo istraživanje naglašava važnost kvaliteta sna, ne samo kao pitanja odmora, već i kao vitalne komponente ukupnog zdravlja i dugovječnosti.
Studija, sprovedena u impresivnom rasponu od 19 godina, analizirala je podatke iz različite grupe koja se sastojala od 2.429 djece u dobi od 8 do 10 godina i 183.012 odraslih u rasponu od 26 do 86 godina.
Istraživači su imali za cilj razumjeti dugoročne efekte čestih noćnih mora na fizičko zdravlje i procese starenja. Njihova otkrića su bila zapanjujuća: osobe koje su redovno doživljavale noćne more bile su suočene sa trostruko većim rizikom od prerane smrti u poređenju sa onima koji su rijetko ili nikada imali takve uznemirujuće snove. Štaviše, noćne more su se pojavile kao moćniji prediktor rane smrtnosti od dobro poznatih faktora rizika kao što su pušenje, gojaznost, loša ishrana ili sjedilački način života.
Jedan od ključnih identifikovanih mehanizama uključuje poremećaj kvaliteta i trajanja sna uzrokovan čestim noćnim morama. Noćne more često fragmentiraju cikluse spavanja, sprečavajući regenerativne REM faze i faze dubokog sna. Ovaj poremećaj ometa prirodne procese popravljanja tijela, koji se u velikoj mjeri oslanjaju na miran san za regeneraciju tkiva, jačanje imunološke funkcije i održavanje zdravlja stanica. Stalni prekidi sna dovode do hroničnog stresa, koji zauzvrat podiže nivoe kortizola, hormona koji je blisko povezan sa procesom starenja. Povišeni nivoi kortizola ubrzavaju ćelijsko oštećenje, potiču upalu i ubrzavaju opadanje tjelesnih funkcija.
Nadalje, studija sugeriše da, kada pojedinci dožive noćne more, njihov mozak tumači ove živopisne, često zastrašujuće snove kao stvarne prijetnje. Ova percepcija pokreće reakciju bori se ili bježi, aktivirajući simpatički nervni sistem i proizvodeći fizičke simptome kao što su znojenje, ubrzan rad srca i otežano disanje. Ove fiziološke reakcije povećavaju nivoe stresa i doprinose stalnom habanju tijela.
Naime, istraživanje pokazuje da čak i noćne more koje se javljaju rijetko jednom mjesečno mogu povećati rizike povezane sa starenjem i smrtnošću. Oko 40% onih koji su identifikovani kao izloženi većem riziku od rane smrti takođe su pokazivali znakove ubrzanog biološkog starenja, kao što su skraćeni telomeri – zaštitne kapice na hromozomima – ili drugi ćelijski markeri koji ukazuju na poodmakloj dobi.
Dr. Abidemi Otaiku, vodeći istraživač sa britanskog instituta za istraživanje demencije, naglasio je značaj ovih nalaza. Napomenuo je da su noćne more, koje se često odbacuju kao puki poremećaji sna, u stvari moćni pokazatelji – i možda doprinose – pogoršanja zdravlja. Studija naglašava potrebu da kliničari i pojedinci obrate veću pažnju na obrasce spavanja i iskustva iz snova, prepoznajući njihov potencijalni uticaj na dugoročne zdravstvene ishode.
Izvor: Nezavisne
