Miroslav, vozač kamiona iz Srbije, svakodnevno prelazi hiljade kilometara američkih drumova – od šumovitih pejzaža Ilinoisa i Misurija do prerija Oklahome i Teksasa. Poput brojnih radnika sa Balkana, trudi se da ostvari „američki san“, iako taj posao opisuje kao „pasji život“.
I dok su tokom pandemije vozači kamiona mogli da zarade i više stotina hiljada dolara godišnje, danas se suočavaju sa padom teretnih cijena, rastom troškova i – administrativnim preprekama. Krajem avgusta administracija predsjednika Donalda Trampa pauzirala je izdavanje tri vrste viza (H-2B, E-2 i EB-3), koje su se najčešće koristile za zapošljavanje stranih vozača.
Zvaničnici Stejt departmenta odluku pravdaju bezbjednosnim razlozima, navodeći da „povećan broj stranih vozača stvara prijetnju za saobraćaj i američke radnike“. Uslovi su dodatno pooštreni – potrebne su vozačke vještine, iskustvo i znanje engleskog jezika.
Vozači sa Balkana, kažu poslodavci, i dalje su veoma traženi zbog discipline i profesionalizma, ali strah raste: kontrole su češće, a oni bez viza i radnih dozvola rizikuju da budu isključeni iz saobraćaja.
„Poznajem dosta ljudi koji su prestali da voze da ne bi upali u problem“, kaže Miroslav.
Industrija kamionskog prevoza u SAD trenutno zapošljava više od 3,5 miliona ljudi, a procjene govore da skoro milion vozača potiče iz inostranstva. Mnogi od njih dolazili su iz balkanskih zemalja, najčešće preko H-2B programa, dok su drugi preorijentisali svoj status i pronašli posao u transportu.
Ipak, tržište je u padu: cijene prevoza, koje su tokom korone dosezale i do 10 dolara po milji, sada su pale na svega dva dolara.
„Ovo je najgori period od 2006. godine“, kaže Nebojša Živković, vlasnik transportne kompanije iz Čikaga.
Za balkanske vozače to znači da je put do ekonomske sigurnosti i dalje dug i neizvjestan.
„Vize same po sebi neće riješiti dublje probleme. Potrebno je zdravije tržište i bolji uslovi za sve – kompanije, vozače i mušterije“, zaključuje Živković.
Izvor: BBC na srpskom
Foto: Shutterstock
