Naučnici iz Kelna identifikovali su novo antitijelo protiv HIV-a koje je u laboratorijskim testovima pokazalo izuzetnu sposobnost da spriječi infekciju i neutralizuje virus.
Tim predvođen direktorom Instituta za virologiju Florijanom Klajnom analizirao je uzorke krvi 32 osobe koje su, bez primjene terapije, razvile snažan i široko djelotvoran odgovor na HIV, prenosi Dojče vele.
Tokom istraživanja ispitano je više od 800 antitijela iz tih uzoraka, a jedno od njih, označeno kao 04_A06, pokazalo je posebno snažno dejstvo. Ovo antitijelo blokira ključnu tačku na kojoj se HIV vezuje za ćeliju domaćina, sprečavajući ulazak virusa u ćeliju i onemogućavajući njegovo dalje umnožavanje i slabljenje imunološkog sistema.
Naučnici su zatim uspjeli da dešifruju genetski kod antitijela 04_A06 i reproduciraju ga u laboratorijskim uslovima.
„Znači, više nije potrebno uzimati krv od pacijenata, već taj genetski plan može da se ubaci u drugu stanicu i da joj naredi da proizvodi taj protein, odnosno to antitijelo“, objasnio je Klajn.
Eksperimenti na miševima sa komponentama ljudskog imunološkog sistema pokazali su da 04_A06 uspješno neutrališe većinu testiranih HIV varijanti, uključujući i one koje su otporne na ranije poznata antitijela.
„Virusi su vrlo raznoliki, i to je razlog zašto je tako teško da se HIV liječi, jer postoji velika genetska raznolikost među virusima“, naveo je Klajn, dodajući da je novo antitijelo neutralisalo čak 98% testiranih varijanti.
Klajn ističe da bi antitijelo moglo biti korisno i za osobe koje su već zaražene, jer blokira virusu pristup ćelijama domaćina.
„Veže se za receptor virusa, blokira ga i tako sprečava da zarazi ciljnu ćeliju. Osim toga, virusi koji su označeni antitijelima lakše se prepoznaju i uništavaju od strane imunološkog sistema“, objasnio je.
Pored terapijske, antitijelo bi moglo imati i preventivnu ulogu. Ukoliko je prisutno u organizmu prije infekcije, virus bi bio zaustavljen prije nego što inficira ćelije, što se smatra oblikom pasivne imunizacije – za razliku od vakcina koje podstiču organizam da sam proizvodi antitijela. Istraživanja mRNA vakcina protiv HIV-a su u toku, ali su do sada testirana samo na jednoj varijanti virusa.
Trenutno se u prevenciji HIV-a koriste tablete i injekcije, koje daju dobre rezultate, ali zahtijevaju svakodnevnu ili periodičnu primjenu. Klajn ističe da bi profilaksa antitijelima mogla biti jednostavnija: „Profilaksa antitijelima uzimala bi se otprilike svakih šest mjeseci“.
Direktorka Instituta za medicinsku virologiju u Cirihu, Aleksandra Trkola, ocijenila je da je antitijelo 04_A06 izuzetno snažno.
„Teoretski, 04_A06 sam postiže efikasnost koja se inače dostiže samo kombinacijom više antitijela“, rekla je Trkola.
Stručnjaci, međutim, upozoravaju da će proći još vremena do eventualnog lijeka. Krištof Špiner sa Univerzitetske klinike “Rehts der Isar” napominje da su rezultati do sada zasnovani isključivo na laboratorijskim testovima.
„Potrebne su dalje studije o doziranju, bezbjednosti i efikasnosti antitijela“, rekao je Špiner.
Od 1981. godine AIDS je odnio 44 miliona života širom svijeta, a samo 2024. godine umrlo je oko 630.000 ljudi. Uprkos napretku u prevenciji i liječenju, borba protiv ove bolesti i dalje traje. Svjetski dan borbe protiv side obilježava se svakog 1. decembra od 1988. godine.
Izvor: Analitika
Foto: iStock
